1. Warszawska Dywizja Kawalerii in memoriam - podsumowanie wydarzenia

1. Warszawska Dywizja Kawalerii in memoriam

Zdjęcie: Rekografia

Pamięć lokalna ma ograniczoną „trwałość”. Wraz z upływem czasu ludzie, którzy brali udział w pewnych wydarzeniach, odchodzą, a ta pamięć – kiedyś powszechna – zaczyna obumierać. Dobrze więc, że są pasjonaci historii, którzy dbają o to, by nie zniknęła całkowicie. W tym celu Stowarzyszenie Rekonstrukcji Historycznej „Rega”, Studio Historyczne Huzar oraz Trzebiatowski Ośrodek Kultury, zorganizowali dwudniowe wydarzenie pod nazwą „1. Warszawska Dywizja Kawalerii in memoriam” – po to, by pamięć, mimo braku żyjących świadków, nie zanikła.

Czemu "ul. II Pułku Ułanów"?

W Trzebiatowie mamy jedną z głównych ulic o nazwie II Pułku Ułanów. Ale ilu mieszkańców tak naprawdę wie, o który pułk chodzi? Jaki związek mają ułani z naszym miastem? Ilu młodych ludzi zdaje sobie sprawę, że to właśnie II Pułk Ułanów stacjonował po wojnie w trzebiatowskiej jednostce wojskowej? Że to oni byli tymi, którzy 17 marca 1945 roku przysięgali morzu wierność?

Jeszcze niedawno, można przypuszczać, wiedziała o tym mniejszość. Większość z nas nie zastanawia się nad nazwami ulic, a historii słucha jednym uchem. W szkole omawia się wielkie konflikty II wojny światowej, ich przyczyny, skutki dla świata i Polski – ogromny, przytłaczający materiał. A w tym wszystkim brakuje miejsca na lokalne historie: bitwę pod Trzebiatowem, zaślubiny z morzem, losy ostatniej wielkiej jednostki kawalerii w dziejach Polski… To nie są tematy, które pojawiają się na maturze, więc często są pomijane. A przecież to nasza historia – ta, która rozegrała się tu, gdzie dziś spacerujemy.

Dwudniowe wydarzenie – moc atrakcji i lekcja historii

Wydarzenie odbyło się w dniach 24–25 października 2025 roku. Pierwszym punktem był panel edukacyjny skierowany do uczniów trzebiatowskich szkół. Młodzież mogła posłuchać o lokalnych bohaterach, obejrzeć mundury, uzbrojenie i sprzęt wojskowy. Dowiedzieli się o żołnierzach, którzy walczyli za Polskę, przysięgali wierność polskiemu morzu i po wojnie współtworzyli lokalną społeczność. Wielu z nich zostało w Trzebiatowie, zostawiając trwały ślad w historii miasta.

Około godziny 17:00 rozpoczął się historyczny spacer po Trzebiatowie prowadzony przez Ewę Fudałę z koła PTTK "Baszta Kaszana", podczas którego uczestnicy odwiedzili miejsca związane z 1. Warszawską Dywizją Kawalerii. Zapalono również znicze na grobie Michała Antochowa – jednego z ułanów, który po wojnie osiedlił się w naszym mieście. Był człowiekiem pogodnym, otwartym, chętnie opowiadał o historii swojej formacji i o tamtych czasach.

Konferencja popularnonaukowa

Drugiego dnia odbyła się konferencja popularnonaukowa poświęcona losom 1. Warszawskiej Dywizji Kawalerii. Spotkanie otworzył i prowadził Piotr Olejnik ze Stowarzyszenia Rekonstrukcji Historycznej „Rega”. Następnie dr Łukasz Gładysiak ze Studia Historycznego Huzar przedstawił rys historyczny jednostki.

Po nim głos zabrał Michał Katzer, który opowiedział o problemach umundurowania 1. Warszawskiej Dywizji Kawalerii. Kolejnym punktem programu była projekcja filmu „Ułan z Trzebiatowa”.

Następnie odbyła się prezentacja „Rekonstrukcja historyczna 1. Warszawskiej Dywizji Kawalerii w działalności SRH ‘Rega’” poprowadzona przez Mirosława Czerwińskiego. Potem przyszedł czas na prelekcje o szerszym, historyczno-kulturowym charakterze. Dyrektor Trzebiatowskiego Ośrodka Kultury, Renata Teresa Korek, opowiedziała o znaczeniu Pałacu w Trzebiatowie w kontekście historycznym i militarnym. Na zakończenie wystąpił członek naszego Stowarzyszenia – Dawid Ściesiński, który skupił się na wykorzystaniu motywu 1. Warszawskiej Dywizji Kawalerii w turystyce historycznej gminy Trzebiatów. (Tutaj znajduje się jego prezentacja i wnioski z niej)

 Wnioski na przyszłość

Dyskusja o militarnej historii Trzebiatowa jest potrzebna – by zachować pamięć o wydarzeniach, które rozgrywały się w naszej małej ojczyźnie, i by rozbudzać pasję wśród młodzieży oraz mieszkańców gminy. Ważne, żebyśmy nie zapomnieli o ułanach.

Nieco martwi niska frekwencja podczas spaceru historycznego i sobotnich prelekcji – pokazuje to, że temat wciąż jest niszowy i wymaga dalszej popularyzacji.

Dziękujemy organizatorom: Stowarzyszeniu Rekonstrukcji Historycznej „Rega”, Studiu Historycznemu Huzar oraz Trzebiatowskiemu Ośrodkowi Kultury za przygotowanie tego wydarzenia. Szacunek i podziękowania – oraz nadzieja, że za rok spotkamy się ponownie!

Do zobaczenia za rok!