Pamiętajmy o ułanach

Już niebawem 80. rocznica Zaślubin z Bałtykiem dokonana przez ułanów 1. Warszawskiej Samodzielnej Brygady Kawalerii. Warto pamiętać o tej, bardzo nieoczywistej formacji, której żołnierze ślubowali morzu z własnej inicjatywy, dzień przed oficjalnym zaślubinami w Kołobrzegu, a tuż po wojnie stali się pionierami naszej ziemi.

Ostatni, polscy kawalerzyści przeszli długi szlak bojowy z Wołynia aż po Berlin. Byli w Warszawie tuż po Powstaniu, forsowali Wał Pomorski, zamykali okrążenie Kołobrzegu, osaczali oddziały SS w kotle pod Świdwinem. Wreszcie, niemal w ostatniej chwili dołączyli do walk w Gryficach rozbijając kontrnatarcie oddziałów SS kierujących się w stronę zgrupowania w dzisiejszym Łukęcinie.

Ostatni kawalerzyści, uczestnicy ostatniej szarży polskiej Kawalerii pod Borujskiem, po wojnie wrócili do powiatu gryfickiego obejmując gospodarstwa, uczestnicą w żniwach, a także… ratując przed rozebraniem linię kolejową Trzebiatów – Gryfice.

Żołnierze, często pamiętający Wojnę Polsko – Bolszewicką, twardo stali na straży polskich interesów wchodząc w konflikty z „sojusznikami”.

Warto przywrócić ich historię zbiorowej pamięci.

Nieprzypadkowo tegoroczne obchody 80. Rocznicy będą dwudniowe.

Oficjalnie pod Pomnikiem Zaślubin spotkamy się w niedzielę 16 marca. O godzinie 11:30 w mrzeżyńskim kościele odprawiona zostanie Msza Święta. Uroczysty apel rozpocznie się o godzinie 13.

W ramach uroczystości - inscenizacja historyczna wydarzeń z 1945 roku w wykonaniu Grupy Rekonstrukcji Historycznej „Nałęcz”.

Obchodom będą towarzyszyć dodatkowe wydarzenia:

XIII Rajd Bałtyku, organizowany przez PTTK Baszta Kaszana – 16 marca.

17. marca Gmina Trzebiatów, Stowarzyszenie Rekonstrukcji Historycznej Rega oraz Studio Historyczne Huzar zapraszają do  Muzeum Pałacowego w Trzebiatowie odbędzie się prelekcja historyczna i wernisaż poświęcony wydarzeniom z marca 1945 roku, w tym walkom na Pomorzu Zachodnim oraz ceremonii zaślubin z Bałtykiem, której dokonały 2. i 3. Pułk Ułanów. Od godziny 08 do 11:15 zaplanowana jest żywa lekcja historii dla dzieci i młodzieży ze szkół Gminy Trzebiatów. W samo południe nastąpi otwarcie wystawy fotograficznej prezentującej rekonstrukcje Zaślubin w Mrzeżynie oraz wydarzeń z marca 1945 roku. Autorami fotografii są Mirosław Czerwiński oraz Bartosz Janiczek. Na ekspozycji będzie można zobaczyć także sylwetki mundurowe 2. i 3. Pułku Ułanów, elementy uzbrojenia, odznaczenia, dokumenty i fotografie.

Prelekcja "Zaślubiny z Bałtykiem 1920 i 1945", którą wygłosi dr Łukasz Gładysiak, znawca historii ziemi trzebiatowskiej, specjalizujący się w historii 1. Warszawskiej Samodzielnej Brygady Kawalerii.

Michał Ostrowski

fot. Mirosław Czerwiński